„Stan nietrzeźwości” i „stan po użyciu alkoholu” to dwa pojęcia, które z pozoru wydają się bardzo podobne, często, w języku potocznym są używane zamiennie. Bo kto tak naprawdę zastanawia się czy po kilku głębszych jest „nietrzeźwy” czy „po użyciu”? Po co komu ta wiedza potrzebna? Oba te pojęcia są jednak ściśle zdefiniowane prawnie, przebiega pomiędzy nimi ściśle wyznaczona granica, a w dodatku ich znajomość może się od czasu do czasu przydać. Jeżeli jesteście ciekawi czym różni się stan nietrzeźwości od stanu po użyciu alkoholu i po co komu te różnice, to zapraszam do zapoznania się z niniejszym wpisem.
Czym różni się stan nietrzeźwości od stanu po użyciu alkoholu?
Stan nietrzeźwości
Stan nietrzeźwości zdefiniowany został zarówno przez Kodeks Karny, jak i ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Zachodzi wtedy, kiedy w organizmie człowieka zawartość alkoholu wynosi albo prowadzi do
- stężenia we krwi powyżej 0,5‰ alkoholu albo
- obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Art. 115 § 16 Kodeksu Karnego :
„Stan nietrzeźwości w rozumieniu tego kodeksu zachodzi, gdy:
1) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub
2) zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.”
Art. 46 ust 3. Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi:
„Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
1) stężenia we krwi powyżej 0,5‰ alkoholu albo
2)obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.”
Warto zwrócić uwagę na to, że stan nietrzeźwości zaczyna się po przekroczeniu podanych wartości ( 0,5 promila we krwi bądź 0,25 mg na decymetr sześcienny wydychanego powietrza), bądź wtedy, kiedy zawartość/stężenie alkoholu prowadzi do przekroczenia tych wartości (o czym opowiem szczegółowo w dalszej części)
„Definicja stanu nietrzeźwości zawarta w art. 115 § 16 KK wyraźnie wskazuje, że chodzi o przypadek, gdy zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. A contrario wartość równa 0,25 mg i nie prowadząca do jej przekroczenia nie stanowi stanu nietrzeźwości w rozumieniu art. 178a § 1 KK. ” (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2017 r., sygnatura akt IV KK 293/17 )
Warto też zwrócić uwagę na to, że często słyszane określenie „miał trzy promile alkoholu w wydychanym powietrzu” nie jest prawidłowe. Obecność alkoholu w wydychanym powietrzu mierzymy powiem w mg na dm3. Także pamiętajmy : promile we krwi, w powietrzu mg na dm 3 .
Stan po użyciu alkoholu
Stan po użyciu alkoholu, w porównaniu do stanu nietrzeźwości, charakteryzuje się niższą zawartością/niższym stężeniem alkoholu w organizmie człowieka. Definicję tego stanu znajdziemy w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Zachodzi on wtedy, kiedy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do
– stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo
– obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Art 46 ust. 2. ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi :
„Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
1) stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo
2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.”
„Prowadzi do stężenia” co to znaczy?
W wyżej przytoczonych definicjach pojawia się tajemnicze sformułowanie „prowadzi do”. Stan nietrzeźwości zachodzi wtedy gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Co to znaczy? Jak jest to ustalane?
Ma to związek z tym, jak wchłaniany jest alkohol w naszym organizmie. Z tzw. krzywą absorpcyjną, nazywaną również krzywą alkoholową. Po spożyciu alkoholu jego stężenie we krwi, przez pewien czas rośnie. Alkohol wchłania się z układu pokarmowego. Jeżeli badanie na obecność alkoholu we krwi przeprowadzone zostanie w fazie wchłaniania, to jego wynik może wskazywać na to, że nie została przekroczona np. granica 0,5 promila. Jednak powtórne badanie, wykonane po określonym upływie czasu wykazuje już 0,6 promila.
Jeżeli człowiek, spowoduje wypadek samochodowy i zbadany bezpośrednio po wypadku, będzie miał mniej niż 0,5 promila, ale drugie badanie wykaże już 0,6 promila, to uznaje się, że spowodował wypadek w stanie nietrzeźwości. W chwili zdarzenia stężenie alkoholu we krwi wprawdzie nie przekroczyło tej magicznej ( a raczej normatywnej) granicy, ale właśnie „prowadziło do stężenia przekraczającego tę wartość”. Bo, po pełnej absorpcji alkoholu, jego stężenie przekroczyło 0,5 promila.
Zobacz też : Czy kierowca może rozmawiać przez telefon stojąc na czerwonym świetle?
Stan nietrzeźwości a stan po użyciu alkoholu – jaka różnica w praktyce?
W praktyce różnica między stanem nietrzeźwości a stanem po użyciu alkoholu może być bardzo znacząca. W wielu ustawach bowiem są odniesienia do tych określeń. Chociażby w przepisach dotyczących prowadzenia samochodu (pojazdu mechanicznego) na tzw. podwójnym gazie.
Prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem ( art. 178 a § 1 Kodeksu Karnego), co do zasady, grozi za nie kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Prowadzenie samochodu po użyciu alkoholu jest wykroczeniem (Art. 87 § 1 Kodeksu Wykroczeń) za które grozi kara aresztu (do 30 dni) albo kara grzywny nie niższa niż 50 złotych.
Zobacz też : Jak można trafić za kratki? Kara aresztu,pozbawienia wolności, tymczasowe aresztowanie.
Warto pamiętać, że w obu przypadkach sąd ukarze nas środkiem karnym w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, chociaż różne mogą być terminy, na jaki zakaz ten zostanie orzeczony. Jeżeli chcecie poczytać więcej o tym, kiedy i na jaki czas sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów, to dajcie mi o tym znać o komentarzu.
Te pojęcia przewijają się również w innych przepisach. Być może czytaliście wpis o prawie dla narciarzy. Tam pisałam o tym, że jazda na nartach w stanie nietrzeźwości jest wykroczeniem. No właśnie, w stanie nietrzeźwości a nie w stanie po użyciu alkoholu.
Zobacz też :
Jazda na rowerze pod wpływem alkoholu. Co za to grozi?Czym można stracić prawo jazdy?
Jak jeździć na rowerem po mieście i nie zwariować? Przepisy dla rowerzystów
Mam nadzieję, że wyjaśniłam Wam przystępnie czym różni się stan nietrzeźwości od stanu po użyciu alkoholu. Chciałabym Wam jeszcze napisać o tym, jak przed sądem udowadnia się oba te stany, czy tylko przy pomocy urządzeń pomiarowych ( popularnie zwanych alkomatami), badań krwi, czy może jeszcze inaczej? Jest sporo ciekawych orzeczeń w tej materii. Jesteście ciekawi?
Jeżeli tak, to zapraszam do obserwowania Lawyerki na Facebooku i Instagramie. Tam zawsze pojawiają się informacje o najnowszych wpisach.