Działalność bez rejestracji (nieewidencjonowana)

30 kwietnia 2018 roku ( w dniu publikacji tego wpisu) weszła w życie nowa ustawa- prawo przedsiębiorców. Ustawa o którą otrzymywałam wiele pytań, zwłaszcza w kontekście przepisów dotyczących tego, kiedy trzeba założyć działalność gospodarczą. Nowe prawo przedsiębiorców wprowadza tzw. „działalność nieewidencjonowaną”. Czym jest działalność nieewidencjonowana? Kiedy nie trzeba zakładać działalności gospodarczej? Czy można prowadzić działalność bez rejestracji? Zapraszam!

Jeżeli wolicie słuchać niż czytać, (albo na przykład macie stertę prasowania do ogarnięcia i nie macie czsu na czytanie) to polecam film na moim kanale na Youtube. Tradycyjnie już zapraszam do jego zasubskrybowania!

Czym jest działalność gospodarcza?

Według nowego prawa przedsiębiorców działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Definicja różni się nieco od poprzedniej definicji zawartej w nieobowiązującej już ustawie o swobodzie działalności gospodarczej

Zobacz też : Firma a przedsiębiorstwo. Czy to jest to samo?

Cztery elementy działalności gospodarczej

W definicji tej od razu rzucają się w oczy cztery istotne elementy działalności gospodarczej – jest to działalność :

• zorganizowana,
• zarobkowa
• wykonywana we własnym imieniu
• wykonywana w sposób ciągły

Oczywiście warto mieć na uwadze dotychczas wypracowane w doktrynie i orzecznictwie interpretacje tych pojęć. Mogą one różnić się od naszego intuicyjnego ich pojmowania. Na przykład działalność zarobkowa czasem wcale nie musi przynosić zarobku, a  jeżeli chodzi o ciągłość działalności – często mówi się o tym, że za działalność ciągła może być uznana działalność wykonywana nieregularnie, a nawet czynność jednorazowa – jako przykład można podać jednorazową sprzedaż kursu online (która może być powtórzona w przyszłości), w sytuacji kiedy spełnione są pozostałe trzy elementy działalności gospodarczej. Nie chcę się na ten temat dzisiaj rozpisywać, bo ten wpis musiałby być super długi, ale jeżeli chcecie, żebym napisała wpis na ten temat – to dajcie mi znać!

Działalność nieewidencjonowana – działalność bez rejestracji

Najwięcej emocji budzi tzw. działalność nieewidencjonowana. Co to takiego? Nowe prawo przedsiębiorców stanowi, że nie będzie działalnością gospodarczą działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Kiedy nie trzeba zakładać działalności gospodarczej – działalność nieewidencjonowana w praktyce

Podmiot – kto prowadzi działalność

Wiem, że sama ustawowa definicja jest trudna do przyswojenia, dlatego rozbijmy ją na czynniki pierwsze. Po pierwsze przepis ten dotyczy osoby fizycznej – nie może z niego skorzystać np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Przepisu tego nie stosuje się również do działalności. wykonywanej w ramach spółki cywilnej.

Pieniądze – kryterium przychodu należnego

Po drugie ustawa stanowi, kryterium przychodu należnego – przychód należny nie może przekroczyć w żadnym miesiącu 50 % kwoty minimalnego wynagrodzenia określonego w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Minimalne wynagrodzenie w 2018 roku wynosi 2100zł, łatwo obliczyć, że kwota 1050 zł będzie stanowić jego połowę.

Warto zwrócić uwagę na kilka ważnych kwestii. Po pierwsze, ustawa posługuje się pojęciem przychodu, a nie dochodu. Więc ta kwota połowy minimalnego wynagrodzenia, to nie jest kwota naszego zysku. Należy o tym pamiętać. Po drugie, ustawa posługuje się pojęciem przychodu należnego, czyli wliczamy do niego kwoty nam należne, chociażby jeszcze nie zostały nam wpłacone. Jeżeli klient miał nam zapłacić w miesiącu maju, to tę kwotę wliczamy do przychodu należnego, nawet jeżeli tej wpłaty nie otrzymaliśmy. Z przychodu należnego wyłączamy wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Pamiętajmy również o tym, że ta kwota nie może zostać przekroczona w żadnym miesiącu prowadzenia tej naszej działalności nieewidencjonowanej. Czyli możemy mieć na przykład przez cały czas, w każdym miesiącu minimalny przychód należny, powiedzmy 200zł, ale trafi nam się jednorazowe zlecenie czy też zamówienie, z którego przychód wyniesie 1500 zł. To jest operacja jednorazowa, potem przychód znów wraca do tych 200 zł, ale mimo wszystko, jeżeli spełniamy pozostałe kryteria działalności gospodarczej, to nasza działalność z dniem przekroczenia tego pułapu przychodu należnego, staje się normalną działalnością gospodarczą. W takim wypadku mamy 7 dni na zgłoszenie tej działalności do CEIDG.

Trzecie kryterium – czas

Z dobrodziejstwa tego przepisu o działalności nieewidencjonowanej może skorzystać osoba, która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Jeżeli ktoś działalność gospodarczą prowadzi, nagle ta działalność ma jakieś problemy finansowe i jej przychód jest poniżej połowy minimalnego wynagrodzenia, to nie można przeskoczyć na działalność nieewidencjonowaną.

To 60 miesięcy doznaje wyjątku w przepisach przejściowych. A mianowicie – osoby, które w okresie roku przed dniem wejścia w życie tej ustawy prawo dla przedsiębiorców nie były wpisane do CEIDG, albo które były wpisane ale zostały wykreślone na więcej niż rok przed dniem jej wejścia w życie, mogą skorzystać z dobrodziejstwa prowadzenia działalności nieewidencjonowanej nawet jeżeli w ciągu ostatnich 60 miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy wykonywały działalność gospodarczą.

Przedsiębiorca a działalność nieewidencjonowana

Warto pamiętać o tym, że ta opisana powyżej działalność nieewidencjonowana nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. Prowadząc taką działalność nie jesteśmy przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy prawo dla przedsiębiorców. Warto pamiętać jednak, że prawo dla przedsiębiorców nie jest jedyną ustawą w naszym systemie prawnym, która tę definicję zawiera. Definicję przedsiębiorcy zawiera również na przykład Kodeks Cywilny. Może się zdarzyć tak, że nie będziemy przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców, ale już z punktu widzenia kodeksu cywilnego staniemy się nimi. Wiem, że to może brzmieć dość nieintuicyjnie, jeżeli chcecie osobny wpis na ten temat, to dajcie mi znać w komentarzu.

Może być też tak, że macie w planach założenie własnej działalności gospodarczej, chcecie wystartować „z pompą” od pierwszego dnia jej prowadzenia, pokazać swoim potencjalnym klientom, że działacie na rynku jako przedsiębiorca, a nie jako osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną. Nic nie stoi temu na przeszkodzie. Osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną również może złożyć wniosek o wpis do CEIDG, nawet jeżeli jej przychód należny mieści się w granicach opisanych w ustawie. Wtedy działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku.

Kilka informacji o działalności nieewidencjonowanej na koniec

Chciałabym jeszcze na koniec przypomnieć kilka istotnych kwestii. Działalność nieewidencjonowana nie oznacza działalności całkowicie wolnej od obowiązków. Dlatego nie zapominajmy o obowiązkach podatkowych. Dochody przez nas uzyskane nadal mamy obowiązek wykazać i odprowadzić od nich odpowiedni podatek, po spełnieniu przesłanek zawartych w przepisach podatkowych. Nie będę się rozpisywać dziś o podatkach, ale nie wolno o tym zapominać. Działalność wprawdzie jest nieewidencjonowana, ale nie oznacza to jakieś „szarej” czy „czarnej” strefy.

Zobacz też : Koszty uzyskania przychodu przez blogera

Nie każda działalność może być prowadzona w formie działalności nieewidencjonowanej. Jeżeli przepisy dla prowadzenia danej działalności wymagają uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej, to przepisów o działalności nieewidencjonowanej nie stosuje się.

Pamiętajcie również o tym, że ten wpis ma charakter ogólny i ma za zadanie przybliżyć Wam instytucję tzw. działalności nieewidencjonowanej. Ale jeżeli zdecydujecie się na prowadzenie takiej działalności, to pamiętajcie – warto być na bieżąco z przepisami i samemu dokładnie je sprawdzić, a w razie wątpliwości skonsultować się z prawnikiem.

Jeżeli ten wpis Wam się spodobał, to proszę, podzielcie się nim z innymi, na przykład udostępniając go w swoich mediach społecznościowych. Jeżeli interesuje Was tematyka nowego prawa przedsiębiorców, chcecie więcej wpisów na ten temat, to dajcie mi o tym znać w komentarzach!